Na
de terroristische aanslagen in Parijs van vrijdag 13 november, vindt
wederom een breed gedragen politieke en maatschappelijke reactie
plaats die de islam tracht vrij te waren van kritiek. Er zijn maar
weinig politici die de islam bekritiseren. Via sociale media worden
vele berichten verspreid die stellen dat terreur niets met de islam
te maken heeft. Deze reflex om de islam in bescherming te nemen,
lijkt bij velen zelfs sterker dan het uitspreken van afschuw over een
terreurdaad.
Vanuit
moreel perspectief is dit een raadsel. Degenen die deze reflex
vertonen staan namelijk vaak – net
als ik – voor
verlichtingswaarden die haaks staan op wat de Koran predikt: waarden
als vrijheid van religie en de gelijkwaardigheid van mannen en
vrouwen. Kritiek op de islam is juist van essentieel belang als we
deze waarden in een open samenleving willen blijven realiseren.
Een
open samenleving, vrijheid en gelijke rechten zijn geen
vanzelfsprekendheid. Het zijn in grote delen van de Westerse wereld
verworvenheden die verkregen zijn door jarenlange strijd; niet in het
minst tegen religieuze dogma's. Het is daarom ook vreemd dat
bovengenoemde waarden veelal als joods-christelijk worden bestempeld.
Het zijn humanistische waarden die een kritiek zijn op religieuze
normen.
Gelukkig
zijn er mensen geweest die deze kritiek hebben geuit. Wat als Erasmus
De lof der zotheid
(1511) niet had geschreven? Wat als anderen in latere tijden niet
hadden gestreden voor de gelijke rechten van vrouwen en
homoseksuelen? Kritiek op religie, machthebbers en de normen en
waarden die daarbij horen, vormt de basis voor morele vooruitgang.
Helaas
wordt dit onvoldoende gerealiseerd. Wanneer in naam van de islam
onderdrukking en geweld plaatsvindt, wordt veelal direct de nuance
aangebracht dat dit niets met de islam te maken heeft. Sterker nog:
de islam wordt in bescherming genomen en juist islamcritici worden
aangepakt. Zo wordt Wilders – ook door andere politici – verweten
een magneet te zijn voor terrorisme. De impliciete boodschap lijkt te
zijn dat Wilders beter zijn mond kan houden, omdat anders wellicht
ook in Nederland aanslagen zullen plaatsvinden. In plaats van het
vrije woord te verdedigen, wordt gezwicht voor terreur.
Feit
is dat deze terreur wel degelijk met de islam te maken heeft.
Moslimterroristen baseren zich op Koranteksten die weinig ruimte voor
interpretatie laten. Dat wil niet zeggen dat alle moslims hun geloof
net zo belijden als die terroristen, maar wel dat de islam een bron
van kwaad is, uit wiens naam verschrikkelijke dingen worden
gerechtvaardigd. Niet alleen aanslagen, maar ook de sharia en de
onderwerping van vrouwen aan mannen.
Naast
de ontkenning dat deze zaken iets met de islam te maken hebben, is er
ook een andere reactie die minstens even naïef, maar moreel gezien
nog afkeurenswaardiger is: het idee dat iedere religie en elke
cultuur respect verdient. Dit is een grote misvatting. Individuen
behoren gerespecteerd te worden. Religies en culturen die individuen
niet respecteren, verdienen geen respect. Respect voor de islam is
onder andere respect voor onderdrukking van vrouwen en homoseksuelen.
Kritiek
op de islam is daarom hard nodig. De waarden van de Verlichting
moeten uitgedragen blijven worden om onderdrukking en onvrijheid
tegen te gaan.
