Mijn zusje heeft ooit, toen ze
een jaar of 7 was, een 'lieve dieren-lijstje' gemaakt. Dit lijstje kwam ik
onlangs tegen. Er staan veel dieren op. Sommige dieren van het lijstje ziet ze
dagelijks, zoals 'hond' en 'kat'. Andere dieren heeft ze nooit gezien en kent
ze alleen van boeken en tv, zoals 'dolfijn', of wellicht van een keertje in de
dierentuin, zoals 'olifant'. 'Kip', 'varken', en 'koe' staan ook op het
lijstje. Zuslief ziet deze dieren vaker dood op haar bord dan levend ergens
anders, maar ik denk niet dat ze aan de dode dieren op haar bord dacht toen ze
het lijstje maakte. Zuslief denkt aan de lieve koe in de wei, het lieve varken
in de modder en de lieve rondscharrelende kip op het erf of in de kippenren.
Zoals dat in de kinderboeken staat. Zuslief denkt niet aan honderden koeien en
duizenden varkens en kippen in één stal die nauwelijks bewegingsruimte hebben.
Zoals in Nederland realiteit is. Zuslief wil de koe uit het kinderboek aaien,
het varken en de kip ook. Zuslief wil de koe niet doden, het varken en de kip
evenmin. Een kind voelt empathie voor dieren. Een kind wil geen dieren doden.
Maar een stuk vlees op haar bord is geen dood dier. Dat is vlees. En vlees eten
is normaal, zo wordt ons aangeleerd. Mijn zusje is inmiddels 12 jaar oud. Ze
staat nog steeds achter het lieve dieren-lijstje. Ze eet ook nog steeds de
dieren van het lijstje. Geldt dit niet voor velen van ons? Wij eten lieve
dieren. Waarom?
Ik ben empathisch genoeg om te snappen dat een dood dier mij niets
BeantwoordenVerwijderenkan flikken. Ook de familie van het beest zal geen wraak op mij nemen. De kans dat dierenliefhebbers mij de hersens in slaan omdat ik biefstuk eet, acht ik klein. Het is sociaal gezien dus veilig om vlees te eten.
Mensen zijn empathisch zodat ze sociale informatie kunnen verzamelen; dan kunnen ze inschatten waar ze wel een niet mee weg komen. Soms zijn mensen empathisch omdat ze zich daarmee kunnen profileren als een niet-agressief, betrouwbaar mens. Voor sommige mannen is dat een goede strategie.
Dat wij soms een link leggen tussen empathie en morele afwegingen is dus maar een bijzaak.
Hoi Joshua,
VerwijderenHet gaat mij inderdaad vooral om de morele afweging: mogen wij dieren eten? Empathie is niet nodig om over die vraag na te denken. Moraliteit en empathie zijn verschillende dingen. Zoals je aangeeft is empathisch vermogen een eigenschap met een zeker evolutionair voordeel. Empathie kan echter aangewend worden om tot moreel betere keuzes te komen. Omdat wij empathie voelen met wezens die kunnen lijden, remt dit ons in het aandoen van leed aan deze wezens. Zodoende is empathie minder bijzaak dan je misschien denkt. Verder wil ik met dit stuk degenen die stellen dat vlees eten natuurlijk is de wind uit de zeilen nemen. Van nature willen wij namelijk goed zijn voor dieren, zoals mijn zusje aantoont.
Willem, je hebt volkomen gelijk. Ik heb ook heel lang vlees gegeten - zo opgevoed. "Is goed voor je." Tot ik inzag hoe smerig dit alles was. Het is maar de vraag hoe goed het voor je is. Je kunt er buiten. Daarbij heb ik vlees nooit een delicatesse gevonden, de overstap naar vegetarisme was daarom makkelijk. Ik moest allen een zetje krijgen. De ogen werden mij geopend door kennismaking met een aantrekkelijke vrouw die vegetarisch leefde!
BeantwoordenVerwijderenVlees is zeker niet noodzakelijk en zelfs ontzettend ongezond in de hoeveelheden die wij in de westerse wereld consumeren. Al die hart- en vaatziekten, overgewicht etc. heeft allemaal te maken met levensstijl, waarin consumptie van dierlijke producten (cholesterol) een belangrijke plaats inneemt. Ik ken geen vegetariërs met hartproblemen of overgewicht. Ik denk dat jouw verhaal tekenend is en dat veel meer mensen deze stap kunnen zetten. Je wordt opgevoed met vlees, het is normaal, je denkt er eigenlijk niet over na. Maar als we beginnen met erover te denken, zien we in, zoals je zegt, hoe smerig dit alles is. Dat meer mensen zo'n vrouw mogen ontmoeten!
Verwijderen